Nierproblemen bij de kat

Waarom katten vaak nierproblemen krijgen en hoe voeding kan helpen

Wist je dat nierproblemen vaker voorkomen bij katten dan bij honden? Waarom zijn de nieren van katten kwetsbaar en waarom is het belangrijk om goed op hun voeding te letten?

Onze huiskatten stammen af van wilde katten die leefden in droge steppelandschappen. Daar moesten ze met weinig water zien te leven. Katten zijn daarom van nature geen goede drinkers, wat een probleem kan zijn bij een voeding van droogvoer. Brokjes bevatten namelijk weinig vocht, terwijl het natuurlijke dieet van katten – voornamelijk vlees – veel vocht levert. Een kat die alleen brokjes krijgt, loopt daarom het risico op uitdroging.

Daarnaast zijn katten van nature waakzame, schrikachtige dieren, deels omdat ze in het wild zowel jager als prooi waren. Evolutionair hebben ze daardoor een sterke angstreactie ontwikkeld. In de Traditionele Chinese Geneeskunde is er een relatie tussen de nieren en angst, en vanuit die visie gaan stress en nier(on)gezondheid hand in hand. Dit maakt het belangrijk om een rustige, veilige omgeving te creëren waarin je kat zich goed kan ontspannen.

Vaccins en niergezondheid

Uit studies van de Colorado State University blijkt dat het kattenziektevirus (panleukopenie), dat de basis vormt voor het kattenziekte-vaccin, een sterke affiniteit heeft met de nieren. Het virus kan zelfs tot een jaar na infectie nog in niercellen aanwezig zijn. Voor de productie van het vaccin wordt het virus gekweekt in niercellen van katten (evenals trouwens vaccins tegen rhinovirussen en calicivirussen). Het is onvermijdelijk dat tijdens het productieproces kleine stukjes van het celmembraan en eiwitten uit deze niercellen in het vaccin terechtkomen. Bij elke vaccinatie krijgt je kat dus ook nierceleiwitten binnen. Het immuunsysteem van je kat maakt vervolgens niet alleen antilichamen aan tegen het virus maar ook tegen deze in feite lichaamseigen eiwitten. Zo kan een situatie ontstaan waarin het lichaamseigen nierweefsel wordt aangevallen door het eigen immuunsysteem.

Waarom voeding van groot belang is voor de niergezondheid van je kat

De fysiologie van een kat is volledig afgestemd op een vleesdieet. Katten hebben niet het gebit om te kunnen kauwen zoals wij dat doen en missen bovendien het speekselenzym amylase, dat nodig is voor de voorvertering van koolhydraten. Een kattengebit is gemaakt om een prooi te pakken en te verscheuren. Het spijsverteringsstelsel van de kat is ook korter dan dat van planteneters, omdat eiwitten makkelijker verteerd worden dan plantenmateriaal. Toch wordt katten vaak een koolhydraatrijk dieet van brokjes gegeven, wat niet ideaal is voor een strikte carnivoor zoals de kat. Zelfs graanvrije brokjes bevatten vaak nog veel meer koolhydraten dan een maaltijd bestaande uit vlees.

Vroege signalen van nierproblemen

Nierschade kan al tot 70% zijn opgetreden voordat je kat symptomen gaat vertonen. Eén van de eerste signalen van mogelijke nierproblemen is een doffe vacht die op de rug wijd uitstaat (dakpansgewijs). Dit kan betekenen dat de nieren toxines niet meer goed uitscheiden of dat er door verkeerde voeding te veel schadelijke stoffen zijn opgebouwd. Vochtinname is in dit geval cruciaal, omdat voldoende vocht de bloedcirculatie ondersteunt en de afvoer van afvalstoffen bevordert.

Eiwitten in het dieet: minder is niet altijd beter

Bij nierproblemen wordt vaak gedacht dat een eiwitarm dieet de oplossing is. Echter, recent onderzoek laat zien dat het verminderen van eiwitten niet altijd helpt om nierproblemen te vertragen. De nieren filteren afvalstoffen mede op basis van het eiwitgehalte in de voeding. Het verminderen van eiwitten kan de werking van de nieren juist afremmen, waardoor afvalstoffen minder effectief worden uitgescheiden. Pas wanneer de nierfunctie zeer sterk is verminderd, kan eiwitreductie noodzakelijk zijn om symptomen zoals misselijkheid en slechte eetlust te verminderen. Het is belangrijk om de kwaliteit van het eiwit te verhogen en zoveel mogelijk te kiezen voor onbewerkte eiwitten.

Het welzijn van je kat begint bij de juiste voeding. Met een vleesrijk dieet dat voldoende vocht bevat, help je de nieren van je kat gezond te houden. Houd de vacht van je kat in de gaten, let op veranderingen en zorg voor een veilige, stressvrije omgeving. Twijfel je over de juiste voeding? Neem gerust contact met mij op om te weten te komen wat het beste past bij jouw kat.